Cambridge Analytica Skandalı ve Facebook Gizliliğinizi Korumanın İpuçları

Facebook, 2017 yılının sadece bir çeyreğinde reklam gelirlerinden 9 milyar dolar gelir elde etti. Şu an, dünyada Facebook’un toplam kullanıcı sayısı 2 milyar 167 milyona ulaşmış durumda. Bu ücretsiz hizmeti kullanmanın bedeli olarak bizler, Facebook reklamlarının ve haber yayınlarının çoğalmasına ses çıkarmadık.

Peki, bu hizmetin bedeli ticaretten daha fazlasını içeriyorsa? Sadece sizin değil sizi takip eden arkadaşlarınızın da kişisel verilerinin rızanız olmadan satılmasını içeriyorsa ne olur? Daha da vahimi, satılan bu veriler, yaşamınızdaki birçok önemli kararınızı siz farkına varmadan şekillendiriyorsa ne olur?

Cambridge Üniversitesi’nde bir akademik araştırmacı, Facebook kullanıcılarına bir kişilik testi yaptırmayı ve bu verileri akademik kullanım için paylaşmayı kabul eden “buisyourdigitallife” adlı bir uygulama geliştirdi. Uygulama vasıtasıyla araştırmaya yaklaşık 270.000 kişi katıldı. Ancak, bu rakam 50 milyon Facebook kullanıcısı hakkında bilgi toplamak için yeterliydi.

“ Birleşik Krallık merkezli Cambridge Analytica, yalnızca 270.000 kişinin bilgilerini üçüncü bir tarafa vermeyi kabul ettiği halde, 50 milyon insan hakkında nasıl bilgi sahibi oldu? Çünkü uygulamayı indiren kullanıcıların gizlilik ayarları, arkadaşlarıyla ilgili sınırlı da olsa bilgi toplamaya izin verecek şekilde ayarlanmıştı.”

Birleşik Krallık merkezli Cambridge Analytica, yalnızca 270.000 kişinin bilgilerini üçüncü bir tarafa vermeyi kabul ettiği halde, 50 milyon insan hakkında nasıl bilgi sahibi oldu? Çünkü uygulamayı indiren kullanıcıların gizlilik ayarları, arkadaşlarıyla ilgili sınırlı da olsa bilgi toplamaya izin verecek şekilde ayarlanmıştı.

New York Times ve The Observer, Cambridge Analytica’nın, 50 milyondan fazla Facebook kullanıcısı hakkında özel bilgiler elde etmek için ödeme yaptığını açıkladı.

Bu habere göre firma, Donald Trump ‘ın seçim kampanyasına, dijital reklamlar için hedef kitleler oluşturma, fon sağlama ve daha fazlasını içeren hizmet sunma imkanı verdi.

Sonra ki günlerde Facebook’un Teknolojiden Sorumlu Başkanı Mike Schroepfer, Cambridge Analytica skandalına ilişkin yeni açıklamalar yaptı. Kamuoyuna “tahmini 50 milyon” olarak açıklanan bilgileri çalınan kullanıcı rakamının “87 milyon kadar” ulaşmış olabileceğini duyurdu.

Türkiye’de ise söz konusu uygulamayı indirenlerin sayısı sadece 223 kişi olurken; toplam etkilenen kişi sayısı 234 bin 584 kullanıcı olarak açıklandı.

“Adına rağmen, Cambridge Analytica’nın akademik araştırmalar ile resmi bir bağlantısı yok. Seçim sürecini etkileme amacı ile kurulmuş bir araştırma örgütüdür. Birleşik Krallık merkezli bir şirket olan Cambridge Analytica, siyasi partilerin seçmenlerini belirli mesajlarla hedeflemelerine yardımcı oluyor. Cambridge Analytica firması SCL Group’a bağlıdır. SCL Group’un web sitesine girdiğinizde kocaman harflerle ‘SCL Group dünya çapında hükümetlere ve askeri örgütlere veri, analiz ve strateji sağlar. 25 yılı aşkın bir süredir, 60’tan fazla ülkede toplumsal değişim ve savunma amacıyla davranışsal değişim programları uygulamıştır.’ tanıtım yazısını görürsünüz.”

“Yaşanan skandal birçoğumuza basit gibi görünebilir ama aslında son derece ürkütücü. Facebook bizim bilgilerimizi kullanarak tamamen özgür olduğumuzu düşündüğümüz bu platformda göz göre göre fark ettirmeden bizi manipüle ediyor. Siyasi tercihlerimizi, ideolojilerimizi ve en basitinden alışveriş alışkanlıklarımızı etkiliyor. Bugün artık Facebook, bizden aldığı bilgiler ve gelişmiş algoritmaları sayesinde eşimiz, çocuğumuz ve arkadaşlarımız ile ilgili bizden daha fazla şey biliyor. Bunları bilmekle de kalmayıp bu bilgilerle bizim seçim de vereceğimiz oyumuzu bile maniple ediyor.”

Hepimiz Facebook ve benzer hizmeti veren platformların bu tarz şeyler yaptığını yıllardır konuşuyoruz. Buna rağmen kullanmaya devam ettik. Skandalın tepki çeken tarafı, Facebook’un bilgilerimizi ne şekilde elde ettiğini, nerelerde ve ne amaçla kullandığını kullanıcılarından gizlemesiydi.

Bu skandal ortaya çıktıktan sonra kullanıcılar arasında #deletefacebook diye bir hareket başladı. Birçok meşhur kişi de Facebook hesaplarını silerek bu kampanyaya destek verdi.

Peki, Facebook hesabınızı silmeniz çözüm mü? Tabii ki hayır. En azından tek çözüm değil. Öncelikle bir hesabınız olmasa da birisi sizin adınıza “gölge hesap” açabilir ki bu başınız gelebilecek en tehlikeli şeylerden biri olabilir. Ayrıca sizden tek bilgi toplayan Facebook değil. Facebook’a bağlı olan Instagram, Watsapp ile birlikte Google, Youtube ve Twitter gibi sizin bilgilerinizi ve paylaşımlarınızı nakde çeviren dev sosyal medya şirketleri var. Doğru ve güvenli bir sosyal medya kullanımı kişisel olarak farkındalığımız ile oluşabilir. Güvenlik ve gizlilik ayarları bizim için var.

“Unutmayın! İnternet dünyasında az bilinen ama çok şey ifade eden bazı ilkeler vardır: Formun Altı”

Güvende kalmanız ve güvende hissetmeniz dileğiyle!..